ประวัติ
เกิด เมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2495
เสียชีวิต วันที่ 2 เมษายน พ.ศ. 2551 อายุ 56 ปี
ประวัติการศึกษา
- พ.ศ. 2525 ปริญญาแพทย์ศาสตร์บัณฑิต (เกียรตินิยม) มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- พ.ศ. 2532ปริญญาการบริหารการสาธารณสุขมูลฐานมหาบัณฑิต สถาบันพัฒนาสาธารณสุขอาเซียน มหาวิทยาลัยมหิดล
ประวัติการทำงาน
- พ.ศ. 2528 ผู้อำนวยการโรงพยาบาลวังน้ำเย็น จังหวัดสระแก้ว
- พ.ศ. 2535 รักษาการนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดปราจีนบุรีี
- พ.ศ. 2536 นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดปราจีนบุรี
- พ.ศ. 2537 นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดปราจีนบุรี และรักษาการผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย
- พ.ศ. 2537 นายแพทย์ 9 ด้านเวชกรรมป้องกัน โรงพยาบาลเลิดสิน กรมการแพทย์ และรักษาการ ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย
- พ.ศ. 2538 ผู้ช่วยอธิบดีกรมการแพทย์ และผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย
- พ.ศ. 2543 ผู้อำนวยการสถาบันการแพทย์แผนไทย
- พ.ศ. 2545 รองอธิบดีกรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก
- พ.ศ. 2549 สาธารณสุขนิเทศ เขต 8 และเขต 9
ผลงานเด่น
- เป็นอาจารย์สวนสันนิบาตเสรีชน แห่งประเทศไทย ปี 2513
- เป็นอาจารย์สอนอายุรเวทวิทยาลัยฯ ผู้ประสิทธิ์ประสาทวิชาหัตถเวช ให้กับนักศึกษา ตั้งแต่ พ.ศ. 2525-2535 และสามารถสืบทอดวิชาหัตถเวช จนเป็นที่แพร่หลายถึงปัจจุบัน
- เป็นกรรมการโครงการนวดไทย
- เป็นวิทยากรบรรยายพิเศษให้นักศึกษาปริญญาโท หลักสูตรกายภาพบำบัดของโรงพยาบาลศิริราช และร่วมทำสื่อการเรียนการสอน วิชาหัตถเวช กับ ภาควิชากายวิภาคศาสตร์ โรงพยาบาลศิริราช
ผลงานเด่น
- จัดตั้ง “สถาบันการแพทย์แผนไทย” (Institute of Thai Traditional Medicine) ปี พ.ศ. 2532 จัดตั้ง “ศูนย์ประสานงานการแพทย์และเภสัชกรรมแผนไทย” สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข ต่อมาปรับเปลี่ยนเป็น “สถาบันการแพทย์แผนไทย” สังกัดกรมการแพทย์ ตั้งแต่วันที่ 26 มีนาคม พ.ศ. 2536 เพื่อเป็นศูนย์กลางการพัฒนา การประสาน การสนับสนุน และความร่วมมือด้านการแพทย์แผนไทยของกระทรวงสาธารณสุข
- การผสมผสานการแพทย์แผนไทยเข้าสู่ระบบบริการสาธารณสุข โดยจัดทำโครงการทศวรรษแห่งการพัฒนาการแพทย์แผนไทย ปี พ.ศ. 2537 – 2544 ทำให้มีการนำการแพทย์แผนไทยเข้าไปใช้ในสถานบริการสาธารณสุข สังกัด กระทรวงสาธารณสุข
- การก่อสร้าง “อาคารพิพิธภัณฑ์และศูนย์ฝึกอบรมค้นการแพทย์แผนไทย” ขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2539 ตามหลักสถาปัตยกรรมไทย เพื่อเป็นสถานที่จัดแสดงองค์ความรู้ประวัติ วิวัฒนาการของแพทย์แผนไทย สวนสมุนไพร ถ้ำเขามอและลานออกกำลังกายฤาษีดัดตน เพื่อเป็นแหล่งศึกษา ค้นคว้า และใช้เป็นสถานทีฝึกอบรมด้านการแพทย์แผนไทย
- การผลักดันด้านกฎหมายคุ้มครองภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย “พระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย พ.ศ. 2542” โดยเป็นหัวหน้าโครงการ เพื่อให้ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย เช่น สมุนไพร สูตรยานำมาพัฒนา ส่งเสริม และใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
- การพัฒนาองค์ความรู้ สร้างอาชีพการนวดไทย ให้เป็นที่ยอมรับทั้งในประเทศและต่างประเทศ โดยจัดทำโครงการอบรมการนวดไทย เพื่อบรรเทาผลกระทบทางสังคมวิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจ ป พ.ศ. 2542 โดยพัฒนาทั้งความรู้ทางวิชาการ การฝึกอบรม ผลิตครูฝึกนวด ผู้นวด ซึ่งบุคลากรเหล่านี้ต่อมาเป็นทรัพยากรที่สำคัญในอันที่จะวางรากฐาน และสืบทอดวิชาการนวดไทยให้แพร่หลายและมีมาตรฐานต่อไป
- การศึกษาวิจัย รวบรวมองค์ความรู้ ด้านการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร การต่อยอดภูมิปัญญาไทยและสมุนไพรให้เป็นที่ยอมรับในระดับประเทศและต่างประเทศ เช่น ประมวลทฤษฎีการแพทย์แผนไทย พระคัมภีร์สมุฏฐานวิจฉัย การฟัฒนาโปรแกรมวินิจฉัยตรวจสุขภาพแบบแพทย์แผนไทย (PEN DIAG) การพัฒนาตำราด้านการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร เช่น หนังสือเส้นจุดและโรค หนังสือต้นไม้ตามทิศ หนังสือผักพื้นบ้าน หนังสือความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับการนวด
- จัดตั้ง “มูลนิธิการแพทย์แผนไทยพัฒนา” เมื่อวันที่ 19 ธันวาคม 2539 เพื่อสนับสนุนส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพการแพทย์แผนไทยในทุกด้านทั้งภาครัฐและเอกชนสำหรับสนับสนุนการดำเนินงานของมูลนิธิ หน่วยงาน สมาคมและชมรมที่ดำเนินงานด้านการแพทย์แผนไทย สนับสนุนการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับองค์ความรู้ทางการแพทย์แผนไทย ให้เป็นระบบครบวงจร
- การจัดตั้ง “กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก” เป็นบุคคลสำคัญร่วมดำเนินการผลักดันการจัดตั้งกรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกกระทรวงสาธารณสุข วันที่ 3 ตุลคม 2545 ตาม พ.ร.บ.ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2545 และ พ.ร.บ.ปรับปรุงกระทรวงทบวงกรม พ.ศ. 2545 แพทย์หญิงเพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ ผู้บุกเบิกภูมิปัญญาไทยและสมุนไพรในงานสาธารณสุขของไทย
ผลงานทางวิชาการ
- พ.ศ. 2533 การส่งเสริมการใช้สมุนไพร ในสถานบริการสาธารณสุขของรัฐ
- พ.ศ. 2534 ระยะเวลาการปลูกไพลที่เหมาะสมเพื่อการกลั่นไพล
- พ.ศ. 2540 การศึกษาการประยุกต์ใช้ทฤษฎีการแพทย์แผนไทยในระบบบริการสาธารณสุขของรัฐ
- พ.ศ. 2546 การศึกษาและจัดทำโปรแกรมวินิจฉัย ตรวจสุขภาพแบบแพทย์แผนไทย หรือ โปรแกรม PEN DIAG
บทความวิชาการ
- นิตยสารสมุนไพรเพื่อสุขภาพ (HERB FOR HEALTH) รายเดือน มี 1 คอลัมน์ คือ
– ร้อยเรื่องเล่า - หนังสือพิมพ์ประชาทรรศน์ รายสัปดาห์ มี 1 คอลัมน์ คือ
– สุขภาพดีทั่วหน้า - วารสารเกษตรกรรมธรรมชาติ รายเดือน มี 1 คอลัมน์ คือ
– ภูมิปัญญาไทย - ไทยโพสต์ รายสัปดาห์ มี 1 คอลัมน์ คือ
– สาระสุขภาพแพทย์แผนไทย
เกียรติคุณที่ได้รับ
- พ.ศ. 2527 แพทย์ดีเด่นในโรงพยาบาลประจำอำเภอ จากสมาคมแพทย์แห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์
- พ.ศ. 2529 แพทย์สตรีที่มีผลงานเด่นทางด้านสังคมชนบทจากสมาคมแพทย์สตรีแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์
- พ.ศ. 2530 ศิษย์เก่าดีเด่นของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ จากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- พ.ศ. 2539 นักธุรกิจสตรีแห่งประเทศไทย ประจำ 2539 จากมูลนิธิเพื่อสังคมไทยและหนังสือพิมพ์เส้นทางเศรษฐกิจ
- พ.ศ. 2540 ศิษย์ดีเด่นคณะแพทยศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- พ.ศ. 2541 ศิษย์เก่าดีเด่นคณะแพทย์ศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
- พ.ศ. 2544 บุคคลดีเด่นด้านการแพทย์แผนไทย จากสมาคมแพทย์แผนไทยแห่งประเทศไทย
- พ.ศ. 2546 นักสุขศึกษาดีเด่นแห่งชาติ สาขาสื่อสารมวลชน จากสมาคมสุขศึกษาแห่งประเทศไทย
- พ.ศ. 2548 ศิษย์เก่าดีเด่น ประเภทบูรณาการทั่วไป สมาคมศิษย์เก่าบัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล
- พ.ศ. 2548 ได้รับโปรดเกล้าแต่งตั้งให้เป็นผู้ทรงคุณวุฒิของมหาวิทยาลัยราชภัฏกาฬสินธุ์